Różyczka w ciąży- jakie może mieć konsekwencje dla dziecka?

Spis treści

1. Różyczka w ciąży-  objawy
2. Różyczka w ciąży- badania i interpretacja wyników
3. Czym grozi różyczka w ciąży?
4. Różyczka w ciąży- szczepienie

Różyczka w ciąży-  objawy

Wśród objawów różyczki wyróżnia się wysypkę, silnie powiększone węzły chłonne, gorączkę oraz katar, kaszel czy zaczerwienienie gardła. Czasami pojawiają się również bóle głowy, stawów, mięśni i zapalenie spojówek. Wysypka najczęściej najpierw występuje na twarzy, a następnie rozprzestrzenia się na całe ciało. Aby potwierdzić czy są to na pewno objawy różyczki zalecane jest wykonanie testu serologicznego, który wykryje obecność przeciwciał IgM już kilka dni po wystąpieniu pierwszych objawów choroby.

Różyczka w ciąży- badania i interpretacja wyników

Na pierwszej wizycie w trakcie ciąży każda kobieta ma zlecane wykonanie badania obecności i poziomu przeciwciał klasy IgG i IgM  przeciwko różyczce. Obecność przeciwciał w klasie IgG świadczy o kontakcie z wirusem, tzn. kobieta była zaszczepiona lub przechorowała różyczkę wcześniej. Oznacza to, że jest uodporniona na ewentualne kolejne zakażenie. Dodatni wynik przeciwciał IgM pojawia się w trakcie trwającej choroby oraz przez około miesiąc od zakażenia. Może być również dodatni w przypadku okresu niedawno po szczepieniu.

W sytuacji, gdy w badaniu nie stwierdzono obecności zarówno przeciwciał w klasie IgG, jak i IgM, przyszła mama powinna być szczególnie ostrożna w kontaktach z dziećmi w wieku przedszkolnym, aby uniknąć zarażenia różyczką.

Czym grozi różyczka w ciąży?

Najwięcej powikłań pojawia się w przypadku zarażenia wirusem różyczki do około 12. tygodnia ciąży. Infekcja ta może prowadzić do poronień lub obumarcia wewnątrzmacicznego płodu. Poza tym istnieje bardzo duże ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u dziecka. Wśród nich wyróżnia się wady słuchu m.in. głuchotę, wady wzroku (np. zaćma) czy też serca. Określane są one za triadę Gregga, najbardziej charakterystyczne objawy różyczki wrodzonej. Poza tym u dzieci dochodzi do upośledzenia rozwoju umysłowego oraz problemów z rozwojem mowy. Mogą również wystąpić defromacje kostne oraz hepato- i splenomegalia (powiększenie wątroby i śledziony). Dzieci rodzą się również z niską masą urodzeniową, ponieważ wirus różyczki może prowadzić do ograniczenia wzrastania płodu. Objawy zespołu różyczki wrodzonej (ang. CRS) mogą pojawić się również dopiero po kilku latach po porodzie, a należą do nich np. cukrzyca, niedobór hormonu wzrostu czy też zaburzenia zachowania. Uważa się, że jeśli do zakażenia wirusem różyczki doszło w pierwszych 11 tygodniach ciąży, aż 90 % dzieci będzie miało wady wrodzone. Wraz z kolejnymi tygodniami ciąży ryzyko to znacznie spada.

Różyczka w ciąży- szczepienie

Najlepszym sposobem zapobiegania występowaniu zespołu różyczki wrodzonej jest profilaktyka w postaci szczepień zgodnie z zaleceniami. Szczepienie przeciwko różyczce jest obecnie w Polsce obowiązkowe. Jest to szczepionka skojarzona ze szczepieniem przeciwko odrze i śwince (MMR). Najczęściej pierwszą dawkę otrzymuje się w 13.-15. miesiącu życia, a drugą- w 6. roku życia. Z racji faktu, że jest to szczepionka żywa nie jest ona zalecana w okresie ciąży. Dlatego też najlepiej jest zaszczepić się co najmniej miesiąc przez planowaną ciążą. Jeśli nie wiemy, czy byliśmy zaszczepieni w dzieciństwie lub przechorowaliśmy różyczkę można sprawdzić poziom przeciwciał, który będzie świadczył o nabytej odporności i braku konieczności szczepienia przed ciążą.

Przechorowanie różyczki w trakcie ciąży nie stanowi przeciwwskazania do pobrania krwi pępowinowej, ale w razie jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu.