Ograniczenie wzrastania płodu

Czym jest ograniczenie wzrastania płodu?

Ograniczenie wzrastania płodu (FGR – Fetal Growth Restriction) jest to stan, gdy dziecko ma zbyt niską szacowaną masę ciała w stosunku do wieku ciążowego. W kryteriach rozpoznania, poza szacowaną masą dziecka (EFW), wykorzystuje się również takie parametry jak np. obwód brzuszka.

Ograniczenie wzrastania płodu podzielić można na wczesne i późne. Wczesne, gdy dojdzie do niego przed 32. tygodniem, a późne – w kolejnych tygodniach. Każdy z rodzajów FGR ma swoje konkretne przyczyny.

Jakie są przyczyny ograniczenia wzrastania płodu?

Każda przyszła mama w I. trymestrze powinna mieć wykonany tzw. test złożony. Dzięki temu, poza ryzykiem wad chromosomalnych, określić można ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego czy ograniczenia wzrastania płodu. W przypadku zwiększonego ryzyka możliwa jest profilaktyka w postaci zażywania 150 mg kwasu acetylosalicylowego.

Wśród przyczyn ograniczenia wzrastania płodu wyróżnić można m.in. przyczyny matczyne. Zalicza się do nich np.:

• Wiek > 40 lat
• Nadciśnienie tętnicze przewlekłe
• Palenie papierosów w ciąży
• Cukrzyca ze zmianami naczyniowymi

Poza tym, do przyczyn ograniczenia wzrastania zaliczyć można również choroby zakaźne z grupy TORCH, takie jak toksoplazmoza czy cytomegalia w ciąży. Ograniczenie wzrastania może również współwystępować w przypadku aberracji chromosomowych.

Ograniczenie wzrastania płodu – postępowanie

Zazwyczaj w przypadku stwierdzenia ograniczenia wzrastania płodu, ginekolog szuka możliwych przyczyn tego stanu. Weryfikowany jest wiek ciążowy, zlecone mogą zostać także badania w kierunku toksoplazmozy czy cytomegalii. Ocena wzrastania płodu powinna być wykonywana w ośrodkach zajmujących się hipotrofią. USG wraz z przepływami naczyniowymi oceniane jest w zależności od konkretnego przypadku, ale nawet 1x na 1-2 tygodnie. W przypadku szacowanej małej masy płodu, ale prawidłowych przepływów naczyniowych, poród powinien odbyć się po ukończonym 37. tygodniu ciąży. Jeśli zaś u dziecka zostaną stwierdzone nieprawidłowe przepływy czy zapis KTG będzie nieprawidłowy, konieczne może być wcześniejsze ukończenie ciąży. Bardzo istotne jest, aby kobieta z wysokim ryzykiem ograniczenia wzrastania była pod stałą opieką specjalistycznego ośrodka.