Badanie przeciwciał w ciąży- kiedy je wykonać?

Spis treści

1. Jakie przeciwciała badane są w ciąży?
2. Badanie przeciwciał w ciąży- kiedy?
3. Badanie przeciwciał w ciąży-wyniki
4. Badanie przeciwciał w ciąży- konflikt serologiczny

Jakie przeciwciała badane są w ciąży?

Do obowiązkowych badań w trakcie trwania ciąży należy zbadanie poziomu przeciwciał w kierunku różyczki i toksoplazmozy. Poza tym obowiązkowe są również badania przeciwciał związanych z ryzykiem wystąpienia konfliktu serologicznego.

Wiele kobiet decyduje się również, wraz z lekarzem prowadzącym, na zbadanie przeciwciał związanych z cytomegalią. Jest to badanie przesiewowe i zalecane, lecz nieobowiązkowe w Polsce w trakcie trwania ciąży.

Badanie przeciwciał w ciąży- kiedy?

Wszystkie badania w trakcie trwania ciąży powinny odbywać się zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia. Na pierwszej wizycie w trakcie ciąży lekarz ginekolog zleca najczęściej zbadanie poziomu przeciwciał odpornościowych dla antygenów krwinek czerwonych. Jest to niezwykle ważne badanie mające na celu ocenę ryzyka wystąpienia konfliktu serologicznego. Poza tym wtedy też badany jest poziom przeciwciał IgG i IgM w kierunku toksoplazmozy oraz w kierunku różyczki.

Nieobowiązkowe badanie przeciwciał w kierunku cytomegalii wykonuje się również już w I. trymestrze i w oparciu o wynik decyduje o kolejnych badaniach.

Między 21. a 26. tygodniem ciąży badany jest natomiast poziom przeciwciał anty-D u kobiet Rh ujemnych. Badanie to powtarza się następnie między 27. a 32. tygodniem.

Jeśli przyszła mama w pierwszym badaniu na początku ciąży miała ujemny wynik w kierunku toksoplazmozy, należy powtórzyć badanie przeciwciał w klasie IgM między 21. a 26. tygodniem.

Badanie przeciwciał w ciąży-wyniki

Badania przeciwciał w kierunku chorób zakaźnych takich jak różyczka czy cytomegalia polega na badaniu przeciwciał w klasie IgG oraz IgM. Obecność pierwszych z nich (wynik dodatni IgG) świadczy o kontakcie z wirusem w przeszłości. Jest to równoznaczne z byciem uodpornioną na kolejne zakażenia, które mogłyby mieć miejsce w ciąży i powodować ewentualne powikłania. Dodatni wynik przeciwciał w klasie IgM sugeruje zaś trwające zakażenie lub takie, które miało miejsce stosunkowo niedawno. W przypadku, przykładowo, cytomegalii uważa się, że pozostają one w krwi nawet do 9 miesięcy od zakażenia. W sytuacji dodatniego wyniku wykonywane jest też badanie tzw. awidności IgG (tzn. „siły przyczepiania się” do cząsteczki wirusa). Jeśli awidność jest niska, sugeruje to obecne lub niedawne zakażenie. Gdy zaś awidność jest wysoka- świadczy to o przebytym dawno zakażeniu, które nie niesie ryzyka dla ciąży i rozwijającego się dziecka.

Badanie przeciwciał w ciąży- konflikt serologiczny

Badanie przeciwciał w ciąży jest niezwykle istotne ze względu na ryzyko konfliktu serologicznego mogącego wystąpić między matką a dzieckiem. Kobieta produkuje wtedy przeciwciała anty-D skierowane przeciwko komórkom krwi dziecka, co doprowadzić może do rozwoju choroby hemolitycznej. Dalsze skutki nieleczonego konfliktu serologicznego to niedotlenienie, uszkodzenie narządów, obrzęk uogólniony, a w konsekwencji zgon wewnątrzmaciczny dziecka.

Z tego powodu na pierwszej wizycie w ciąży każda kobieta ciężarna zlecany ma pośredni test antyglobulinowy, dzięki któremu stwierdzić można obecność przeciwciał odpornościowych w jej krwi. W przypadku, gdy kobieta jest Rh ujemna i nie posiada przeciwciał anty-D, w kolejnych trymestrach badanie jest powtarzane, aby kontrolować, czy nie doszło do immunizacji, czyli wytworzenia przeciwciał.

Przeczytaj również: Dziedziczenie grupy krwi- jaką grupę krwi będzie miało dziecko?