Zapalenie ucha w ciąży

Spis treści

1. Przyczyny zapalenia ucha w ciąży
2. Diagnostyka bólu ucha w ciąży
3. Jak leczyć zapalenie ucha w ciąży?
4. Czy zapalenie ucha jest groźne w ciąży?

Przyczyny zapalenia ucha w ciąży

Zapalenie ucha jest chorobą częściej występującą u dzieci niż u osób dorosłych. Może być wywołane przez wirusy, bakterie, a niekiedy jednocześnie przez oba wymienione patogeny. Ból ucha pojawia się na skutek stanu zapalnego, wywołanego przez wcześniej wymienione drobnoustroje w górnych drogach oddechowych. Zapalenia ucha o etiologii bakteryjnej wywołane są przez Streptococcus pneumoniae i Moraxella catarrhalis. Wśród wirusów możemy wymienić wirusa grypy oraz adenowirusy. Zakażenie dróg oddechowych prowadzi do obrzęku błony śluzowej trąbki słuchowej, co ułatwia przedostawanie się drobnoustrojów do ucha środkowego. To właśnie zapalenie tej części ucha jest najczęstsze u osób dorosłych. Zapalenie ucha środkowego występuje najczęściej w okresie jesienno-zimowym i koreluje z występowaniem sezonowych przeziębień. 

Infekcje dotykające kobiet ciężarnych wynikają między innymi z obniżenia odporności ich organizmu w trakcie ciąży. W celu profilaktyki zaleca się przyszłym mamom między innymi szczepienia przeciwko grypie. Bardzo ważne w trakcie ciąży jest też  unikanie wszelkiego rodzaju infekcji dróg oddechowych.

Objawy zapalenia ucha u ciężarnej:

• objawy zapalenia górnych dróg oddechowych
• gorączka, nieżyt nosa
• ból ucha, ból głowy
• zaburzenia słuchu, szumy uszne
• wyciek ropnej wydzieliny
• kaszel, kichanie
• uczucie zatkania ucha

Diagnostyka bólu ucha w ciąży

Aby leczenie było skuteczne, lekarz powinien ustalić przyczynę infekcji oraz to, czy jest ona zakażeniem wirusowym czy bakteryjnym. Z tego też powodu nie powinno leczyć się bólu ucha na własną rękę. Zawsze należy udać się do lekarza rodzinnego lub laryngologa. Lekarz w przypadku podejrzenia zapalenia ucha najprawdopodobniej wykona badanie specjalnym przyrządem służącym do oglądania wnętrza przewodu słuchowego oraz błony bębenkowej - otoskopem. Specjalista sprawdza między innymi obecność refleksu świetlnego na błonie, a także to, czy nie jest zaczerwieniona.

Poza badaniem przy użyciu otoskopu, lekarz ogląda błonę śluzową gardła oraz sprawdza, czy węzły chłonne nie są powiększone.

Jak leczyć zapalenie ucha w ciąży?

Lekiem przeciwbólowym uważanym za najbezpieczniejszy w trakcie ciąży jest paracetamol. Jest on również skuteczny w przypadku wystąpienia gorączki. Unikać zaś należy ibuprofenu z powodu powikłań, jakie może powodować u rozwijającego się płodu. Poza tym stosowane są również w razie potrzeby donosowo sterydy i leki obkurczające błonę śluzową nosa.

W przypadku etiologii bakteryjnej zapalenia ucha kobieta ciężarna powinna być leczona przy użyciu antybiotyku. Bezpiecznym w trakcie trwania ciąży antybiotykiem jest amoksycylina, która w przypadku tej infekcji zażywana jest zazwyczaj przez 5-10 dni.

Domowe sposoby takie jak inhalacje czy stosowanie okładów mogą przynosić ulgę, lecz nie powinny zastępować wizyty u specjalisty.

Czy zapalenie ucha jest groźne w ciąży?

Samo w sobie zapalenie ucha u kobiety ciężarnej rzadko niesie za sobą groźne powikłania. Gorączka pojawiająca się podczas tej infekcji może jednak mieć negatywny wpływ na rozwijający się płód.  Wysoka temperatura ciała może bowiem powodować czynność skurczową macicy lub oddzielanie się  kosmówki, a tym samym prowadzić do poronienia lub porodu przedwczesnego.

Bardzo ważnym jest, aby nie lekceważyć objawów zapalenia i brać leki, jeśli to konieczne też antybiotyki, zgodnie z zaleceniami lekarza. Niedoleczone zapalenie ucha może mieć bowiem poważne konsekwencje dla zdrowia kobiety.

Do powikłań zapalenia ucha zalicza się m.in.:

• zapalenie wyrostka sutkowego
• zapalenie błędnika
• porażenie nerwu twarzowego
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
• powstanie ropnia lub ropniaków
• zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej

Bibliografia:

Wykłady z otolaryngologii pod red. K. Niemczyka 2012

Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego 2016 pod redakcją: prof. dr hab. n. med. Walerii Hryniewicz, dr hab. n. med. Piotra Albrechta, prof. dr hab. n. med. Andrzeja Radzikowskiego