Gronkowiec w ciąży - czy jest groźny dla dziecka?

Mimo że większość z nas jest nosicielami gronkowca, to przyszłe mamy szczególnie narażone są na wystąpienie objawów spowodowanych przez tę bakterię. Ciąża bowiem to czas, gdy układ odpornościowy kobiety jest osłabiony. Gronkowiec podczas ciąży pojawić się może zarówno w drogach rodnych, jak i gardle oraz nosie. Zdarza się też, że powoduje zmiany skórne. Jakie są objawy oraz leczenie zakażenia gronkowcem i jakie są jego konsekwencje?

20 kwiecień 2023

4 minuty czytania

Spis treści

Gronkowiec w ciąży w pochwie
Gronkowiec w ciąży w gardle i nosie
Gronkowiec na skórze w czasie ciąży
Gronkowiec w moczu w ciąży
Gronkowiec a poród

Gronkowiec w ciąży w pochwie

Gronkowiec jest jednym z czynników wywołujących bakteryjne zakażenia pochwy, tzw. waginozy. Jest to stan, w którym dochodzi do zmniejszenia populacji prawidłowej flory bakteryjnej w pochwie i zwiększenia ilości drobnoustrojów potencjalnie patogennych. W przypadku obecności gronkowca w pochwie kobiety ciężarne skarżą się m.in. na charakterystyczny zapach wydzieliny, upławy, bolesne stosunki oraz uczucie suchości. Do diagnozy niezbędne jest wykonanie wymazu z dróg rodnych, dzięki któremu możliwe jest zidentyfikowanie bakterii. Leczenie opiera się na antybiotykoterapii miejscowej z zastosowaniem klindamycyny lub metronidazolu. Stosowane są także preparaty zawierające jony srebra, które cechują się skutecznością nawet wobec antybiotykoopornych gronkowców. Bakteryjne zakażenie pochwy, szczególnie to nieleczone, może nieść za sobą powikłania takie jak poród przedwczesny czy przedwczesne pęknięcie błon płodowych. Z tego też powodu nie należy leczyć infekcji w ciąży na własną rękę.

Gronkowiec w ciąży w gardle i nosie

Gronkowiec może wywoływać także infekcję górnych dróg oddechowych. Do charakterystycznych objawów należą: wysoka gorączka, nalot na gardle i migdałkach oraz trudności w połykaniu. Lekarz, chcąc zidentyfikować patogen odpowiedzialny za objawy, może zlecić kobiecie ciężarnej wymaz z gardła oraz nosa. Często wykonywany jest również antybiogram, który dostarcza informacji na temat wrażliwości wykrytej bakterii na różne antybiotyki. Dzięki temu możliwe jest dobranie najskuteczniejszej terapii. Należy pamiętać, że nieleczone zakażenie może prowadzić do poważnych konsekwencji takich jak posocznica czy zapalenie wsierdzia.

Gronkowiec na skórze w czasie ciąży

Gronkowiec jest obecny na skórze wielu z nas, lecz najczęściej nie powoduje żadnych objawów. W przypadku osłabionej odpowiedzi układu immunologicznego, tak jak np. w czasie ciąży, mogą wystąpić objawy zakażenia. Najczęściej zalicza się do nich ropnie, zapalenie mieszków włosowych, czyraki, a także zapalenie gruczołów potowych oraz gruczołów piersiowych. Warto pamiętać, że gronkowiec złocisty jest najczęstszą przyczyną połogowego zapalenia piersi. Leczenie dolegliwości związanych z zakażeniem gronkowcowym na skórze opiera się - tak jak w poprzednich przypadkach- na antybiotykoterapii pod kontrolą specjalisty.

Gronkowiec w moczu w ciąży

Infekcje dróg moczowych w czasie ciąży są dość częste. Wynika to ze zmian fizjologicznych jakie mają miejsce podczas ciąży, m.in. dochodzi do zalegania moczu w nerkach, co sprzyja rozwojowi różnych patogenów. Objawy zapalenia dróg moczowych to pieczenie i ból podczas oddawania moczu oraz częstsze niż zazwyczaj wizyty w toalecie. Najczęstszą przyczyną infekcji dróg moczowych jest bakteria E. coli. W niektórych przypadkach jednak zakażenie wywoływane jest przez gronkowce. Aby stwierdzić etiologię (przyczynę) infekcji, wykonywane jest badanie ogólne moczu oraz jego posiew wraz z antybiogramem. Bardzo ważne jest odpowiednie leczenie zakażenia, aby nie doszło do poważniejszych powikłań, takich jak np. ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek u przyszłej mamy.

Gronkowiec a poród

Wiele kobiet ciężarnych zastanawia się, czy infekcja gronkowcem stanowi przeciwwskazanie do porodu drogami i siłami natury. Lekarze ginekolodzy obecnie nie rekomendują rezygnacji z porodu naturalnego kobietom z dodatnim wymazem w kierunku gronkowca.

Innymi bakteriami, które wywołują u kobiet ciężarnych niepokój, są paciorkowce grupy B, tzw. GBS. Mogą być one przyczyną zapalenia błon płodowych czy też porodu przedwczesnego. U 30% zakażonych ciężarnych nie pojawiają się jednak żadne objawy infekcji. Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami wszystkie przyszłe mamy mają przed 37. tygodniem ciąży wykonywane badanie (wymaz) w kierunku stwierdzenia zakażenia paciorkowcami grupy B (GBS). W czasie porodu drogami natury istnieje ryzyko zakażenia noworodka, dlatego też w okresie okołoporodowym, w przypadku dodatniego posiewu w kierunku GBS, podawany jest kobiecie rodzącej antybiotyk, najczęściej ampicylina.