Beta HCG – ile wynosi w ciąży?

Czym jest beta hCG?

Beta hCG to podjednostka beta gonadotropiny kosmówkowej – hormonu produkowanego w trakcie ciąży przez komórki syncytiotrofoblastu (jednej ze składowych łożyska). Ułatwia on utrzymanie ciąży, a także warunkuje jej prawidłowy rozwój w pierwszych dniach od zapłodnienia. Główną rolą beta hCG jest bowiem stymulacja ciałka żółtego do produkcji progesteronu. Trwa to do momentu, w którym hormon ten zacznie być wytwarzany w odpowiednich ilościach przez wykształcone łożysko.

Beta hCG obecna jest zarówno w krwi, jak i w moczu kobiety ciężarnej – wykorzystywane jest to w powszechnie dostępnych testach ciążowych. Gonadotropina kosmówkowa produkowana jest już od 2. tygodnia ciąży, a najwyższe stężenie osiąga między 60. a 80. dniem ciąży.

Beta hCG w ciąży – kiedy zbadać?

Oznaczenie stężenia gonadotropiny kosmówkowej we krwi można wykonać około 8-10 dni po zapłodnieniu, czyli jeszcze przed datą spodziewanej miesiączki. Z kolei badanie z moczu należy zrobić dopiero w dniu spodziewanej miesiączki – w innym przypadku wynik czasem okazuje się fałszywie ujemny.

Test ciążowy a hormon hCG

Najczęściej w pierwszej kolejności przyszła mama sprawdza, czy zaszła w ciążę, za pomocą testu dostępnego w aptece – zakupisz go bez recepty, a samo wykonanie jest bardzo proste. Każde opakowanie zawiera szczegółową instrukcję, z którą należy dokładnie się zapoznać. Jednakże zazwyczaj procedura ta wygląda w następujący sposób.

• Zebranie próbki – większość testów wymaga zebrania próbki moczu. Można to zrobić, umieszczając mocz w czystym pojemniku, a następnie zanurzyć w nim końcówkę testu bądź przenieść na nią kilka kropel za pomocą dołączonej do zestawu pipety. Niektóre modele stworzono tak, by nakierować na nie bezpośrednio strumień moczu.
• Czas oczekiwania na wynik – po umieszczeniu próbki na końcówce testu, należy odczekać kilka minut. Dokładny czas zawsze podany jest w instrukcji. W ten sposób test może wykryć obecność hormonu hCG, który jest produkowany w czasie ciąży.
• Odczyt i interpretacja wyniku – wynik testu jest zazwyczaj przedstawiony w formie linii lub symboli na teście. W instrukcji zawsze powinny być one wyraźnie określone. Na przykład jedna linia może oznaczać wynik negatywny (brak ciąży), a dwie linie – pozytywny, czyli ciążę.

Beta hCG w ciąży a czułość testu ciążowego

Większość testów ma skuteczność około 95%. Normy dotyczące czułości najczęściej wykrywają stężenie beta hCG w moczu w sytuacji, gdy jej poziom będzie wyższy niż 5 mIU/ml.

Dla uzyskania bardziej wiarygodnych wyników zaleca się wykonanie testu rano, kiedy stężenie hormonu hCG w moczu jest najwyższe. Jeśli wynik jest pozytywny lub masz co do niego wątpliwości, zalecana będzie konsultacja się z lekarzem. Może on bowiem zaproponować dalsze testy i badania. Pamiętaj także, że ciąża liczona jest od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. To właśnie około 6 tygodni po tym terminie ginekolog będzie mógł sprawdzić obecność zarodka podczas USG oraz bicie jego serca – to właśnie stanowi ostateczne potwierdzenie ciąży.

Badanie beta hCG – norma i wynik z krwi

Po implantacji (zagnieżdżeniu się) zarodka dochodzi do gwałtownego wzrostu stężenia gonadotropiny kosmówkowej. Poziom beta hCG w ciąży w pierwszych tygodniach podwaja się we krwi co około 48 godzin. Na tej podstawie oszacować można wiek ciążowy na wczesnym etapie jej trwania. Nie jest to jednak precyzyjny pomiar i nie powinien być wykorzystywany do szacowania terminu porodu.

Wzrost stężenia beta hCG we krwi powyżej 5 mlU/ml może świadczyć o ciąży, jednakże to wynik ponad 25 mlU/ml wskazuje na duże jej prawdopodobieństwo. Kiedy jednak wartość ta będzie poniżej 5 mlU/ml można ją wykluczyć. Warto także wiedzieć, że w przypadku ciąż mnogich poziom tego hormonu niekiedy bywa wyższy nawet na wczesnym etapie.

Wynik beta hCG w 1. tygodniu ciąży

Przyjmuje się, że wynik beta hCG w 3. tygodniu ciąży plasuje się między 5 a 50 mlU/ml. Najczęściej w źródłach można znaleźć zakres, który obejmuje poziom gonadotropiny kosmówkowej właśnie od tego momentu. Warto także wiedzieć, że od około 13. do 16. tygodnia ciąży wynik ten zaczyna spadać, jednak nie powinno niepokoić przyszłej mamy. Istotne jest bowiem zachowanie odpowiedniego przyrostu, który wygląda następująco:

• wynik beta hCG w 4. tygodniu ciąży najczęściej wynosi od 5 do 425 mlU/ml,
• wynik beta hCG w 5. tygodniu ciąży to już wartości od 18 do 7340 mlU/ml,
• 6. tydzień ciąży – od 1080 do 56500 mlU/l,
• 7. oraz 8. tydzień ciąży – od 7650 do 229 000 mlU/ml,
• od 9. do 12. tygodnia ciąży – od 25 700 do 288 000 mlU/ml,
• w okresie 13. do 16. tygodnia ciąży – od 13 300 do 254 000 mlU/l,
• 17. do 24. tygodnia ciąży – od 4060 do 165 400 mlU/l,
• od 25. do 40. tygodnia ciąży – od 3640 do 117 mlU/ml.

Na podstawie powyższych informacji można zauważyć, iż najwyższe stężenie beta hCG we krwi pojawia się mniej więcej w okolicy 10. tygodnia (między 9. a 12.).

Jak przygotować się do badania beta hCG w ciąży z krwi?

Przygotowanie się do badania poziomu hormonu beta hCG z krwi jest stosunkowo proste. Chociaż nie jest to warunek, dobrze będzie przystąpić do niego na czczo, co oznacza unikanie jedzenia i picia przez około 8-12 godzin przed pobraniem krwi.

Zalecane jest także wykonanie badania rano (choć nie jest to obligatoryjne), przed przyjęciem jakichkolwiek leków – o ile lekarz prowadzący się na to zgodzi. Jeśli więc istnieje konieczność przyjmowania leków od razu po przebudzeniu, należy skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia szczegółów. Najczęściej nie są one jednak przeszkodą do wykonania tego badania.

Zobacz też: 28 tydzień ciąży – ruchy dziecka w dole brzucha. Jak wygląda dziecko w 7 miesiącu ciąży?

Nieprawidłowy przyrost beta hCG

Należy pamiętać, że dodatni test ciążowy oraz badanie krwi wskazujące na podwyższony poziom gonadotropiny kosmówkowej nie są równoznaczne z rozpoznaniem prawidłowo rozwijającej się ciąży. Dzieje się tak dlatego, że stężenie beta hCG wzrastać może też między innymi w przypadku ciąży pozamacicznej czy zaśniadu groniastego. Z tego powodu każdy wynik powinien być zinterpretowany przez specjalistę i uzupełniony badaniem USG.

Ponadto nieprawidłowy przyrost lub spadek beta hCG świadczyć może między innymi o poronieniu, a także sugerować aberracje chromosomowe podczas badania I. trymestru. Ponadto beta hCG wzrasta w przebiegu niektórych chorób nowotworowych.

Beta hCG w ciąży a USG

Dodatni wynik testu ciążowego jest tylko prawdopodobnym objawem ciąży, którą zawsze powinno potwierdzić się podczas badania USG. Często jednak mimo pozytywnego wyniku testu ciążowego, w pierwszych tygodniach ciąży ginekologowi trudno jest zlokalizować pęcherzyk ciążowy.

Teoretycznie powinien on być widoczny w macicy, gdy stężenie beta hCG jest większe niż 1200 mlU/ml. Czynność serca dziecka widoczna zaś jest, gdy stężenie gonadotropiny kosmówkowej sięga około 10 tysięcy mlU/ml. Jeśli mimo wysokiego poziomy gonadotropiny kosmówkowej jama macicy nie zawiera pęcherzyka ciążowego, może sugerować to poronienie lub ciążę ekotopową. W większości przypadków jednak lekarz prosi kobietę o ponowne przyjście na wizytę tydzień lub dwa tygodnie później i lokalizuje prawidłowo rozwijającą się ciążę.

FAQ

• • Czym jest beta hCG i jaką rolę odgrywa podczas ciąży?

Beta hCG, czyli podjednostka beta gonadotropiny kosmówkowej, to hormon produkowany przez komórki syncytiotrofoblastu w trakcie ciąży. Ułatwia utrzymanie ciąży oraz warunkuje jej prawidłowy rozwój, głównie przez stymulację ciałka żółtego do produkcji progesteronu. Dlatego podwyższony wynik badania beta hCG może świadczyć o ciąży.

• • Kiedy najlepiej wykonać badanie poziomu beta hCG we krwi?

Test beta hCG we krwi najlepiej jest wykonać około 8-10 dni po zapłodnieniu, jeszcze przed datą spodziewanej miesiączki, ponieważ umożliwia to wczesne wykrycie ciąży. Badanie krwi można wykonać zarówno na czczo, jak i po spożyciu posiłku. Dobrze będzie też zgłosić się na nie w godzinach porannych, choć i to nie jest koniecznością.

• • Jaki podwyższony poziom beta hCG we krwi wskazuje na duże prawdopodobieństwo ciąży?

Stężenie beta hCG we krwi powyżej 25 mlU/ml wskazuje na duże prawdopodobieństwo ciąży, podczas gdy wartość poniżej 5 mlU/ml pozwala na wykluczenie ciąży. Jednakże ciążę zawsze należy potwierdzić badaniem USG u lekarza ginekologa.

• • Jak zmienia się stężenie beta hCG w ciąży?

Wynik beta hCG w 2. tygodniu ciąży może nie być jeszcze niewidoczny, ponieważ zakres obejmuje okres od 3. tygodnia – hormon ten jest na poziomie od 5 do 50 mlU/ml. Później wzrasta, stąd też i wynik beta hCG w 6. tygodniu ciąży to do 56500 mlU/l. Najwyższe stężenie beta hCG występuje od 9. do 12. tygodnia i osiąga wartość nawet do 288 000 mlU/ml.

Przeczytaj również: Test ciążowy z krwi- kiedy wykonać?