Komisja Europejska przyznała warunkowe dopuszczenie do obrotu dla Zemcelpro® – pierwszego w Europie i drugiego na świecie leku opartego na ekspansji komórek macierzystych krwi pępowinowej. Preparat został opracowany przez firmę biotechnologiczną ExCellThera i otwiera nowy rozdział w transplantologii hematologicznej.
Dla kogo przeznaczony jest Zemcelpro®?
Lek został wskazany do stosowania u dorosłych pacjentów z nowotworami hematologicznymi, którzy:
- wymagają przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych po kondycjonowaniu mieloablacyjnym,
- nie mają dostępu do odpowiednich komórek dawcy – co do tej pory często wykluczało ich z możliwości terapii.
Dlaczego to przełom?
1. Realna odpowiedź na niezaspokojone potrzeby pacjentów
W Europie co roku ponad 10 000 pacjentów potrzebuje przeszczepienia komórek macierzystych. Część z nich nigdy nie znajduje zgodnego dawcy – ani w rodzinie, ani w rejestrach dawców niespokrewnionych.
Dzięki technologii ekspansji komórek macierzystych, jednostka krwi pępowinowej – wcześniej niewystarczająca ilościowo – teraz może stać się źródłem skutecznego przeszczepienia.
2. Zwiększenie dostępności przeszczepień
Zemcelpro® umożliwia wykonanie allogenicznego przeszczepienia u pacjentów, dla których dotychczas nie było szansy na leczenie.
3. Korzyści zdrowotne i systemowe
- więcej pacjentów otrzyma szansę na terapię,
- potencjalna redukcja kosztów opieki paliatywnej i obciążenia systemów ochrony zdrowia,
- lepsza przeżywalność i poprawa jakości życia pacjentów.
To również ogromny krok dla całej medycyny transplantacyjnej – pokazuje, że krew pępowinowa, mimo historycznych ograniczeń związanych z liczebnością komórek, może być rozwijana i wykorzystywana coraz szerzej.
Warunkowe dopuszczenie do obrotu – co oznacza?
Conditional Marketing Authorization (CMA) to specjalny tryb rejestracji dla leków stosowanych w leczeniu ciężkich, zagrażających życiu schorzeń, gdy istnieje pilna potrzeba medyczna.
CMA przyznaje się, gdy:
- korzyści kliniczne przewyższają ryzyka wynikające z braku kompletnych danych,
- lek oferuje istotną przewagę terapeutyczną,
- producent zobowiązuje się do dostarczania dodatkowych danych klinicznych.
Decyzja obowiązuje przez rok i może być corocznie odnawiana.
Zemcelpro® – jak działa?
Skład preparatu
Zemcelpro® zawiera dwie populacje komórek pochodzących z jednej jednostki krwi pępowinowej:
- UM171-ekspandowane komórki CD34+ (dorocubicel),
- nieekspandowane komórki CD34−.
Technologia oparta na cząsteczce UM171 pozwala na znaczne namnażanie komórek CD34+, zachowując ich funkcjonalność i zdolność do odbudowy układu krwiotwórczego.
Dane kliniczne
- lek oceniono w badaniach fazy II z udziałem 120 pacjentów z Europy, USA i Kanady,
- kwalifikowani byli chorzy z ostrą białaczką i zespołami mielodysplastycznymi wysokiego i bardzo wysokiego ryzyka – osoby o ograniczonych możliwościach leczenia i niekorzystnym rokowaniu,
- bezpieczeństwo terapii okazało się porównywalne ze standardowymi allogenicznymi przeszczepieniami,
- trwają przygotowania do badań fazy III,
- prowadzone są także prace nad zastosowaniem preparatu u dzieci i pacjentów z niezłośliwymi chorobami hematologicznymi.
Status regulacyjny i dostępność
- Warunkowe dopuszczenie do obrotu przez Komisję Europejską – sierpień 2025 r.
- Rejestracja obejmuje: Unię Europejską, Islandię, Norwegię i Liechtenstein.
- Dostępność w poszczególnych krajach zależy od decyzji refundacyjnych – producent prowadzi rozmowy z ośrodkami transplantacyjnymi i instytucjami ochrony zdrowia.
- Trwają przygotowania do kolejnych rejestracji: USA, Kanada, Wielka Brytania, Szwajcaria.
Nowa era dla krwi pępowinowej
Dzięki możliwości ekspansji komórek macierzystych każda jednostka krwi pępowinowej zyskuje większy potencjał kliniczny. To duża szansa zarówno dla pacjentów, jak i dla rozwoju całej dziedziny terapii komórkowych.
Źródło: Informacja prasowa ExCellThera, 27.08.2025
(https://excellthera.com/)
Oceń artykuł: